Wilt u nog afscheid nemen?

Rondom De Sprengen 25 februari 2025

Bij de deur van de opbaarkamer staat de uitvaartbegeleidster met de vraag: “Wilt u nog afscheid nemen?” Een man schudt zijn hoofd en sluit aan bij de rij van mensen die de familie gaat condoleren met het verlies van hun dierbare. Een andere man zegt: “Ja dat willen wij wel” en hij loopt met zijn vrouw de opbaarkamer binnen.

In een andere situatie staat de uitvaartbegeleidster bij de deur van de opbaarkamer en zegt: “Wilt u nog afscheid bij de kist nemen? De kist is al gesloten. Het is de moeite waard, als u dat wilt, even bij de foto’s en bloemen te kijken en hoe de ruimte is ingericht.” Een vrouw aarzelt en haar vriendin zegt: “Zullen we toch even kijken?” En ze lopen samen de kamer binnen en komen even later terug en één van de twee zegt: “Mooi met die foto’s en bloemen en zo typerend voor haar dat haar breiwerk en puzzelboekje op de kist ligt”.

Steeds vaker wordt een opbaarruimte ingericht met persoonlijke spullen van de overledene. Of de kist nu gesloten is of niet. Denk bijvoorbeeld aan de rode zakdoek die hij altijd bij zich had, zijn pet of haar handtasje. Ook wordt vaak aandacht gevraagd voor belangrijke gebeurtenissen en levensinvullingen. Denk bijvoorbeeld aan foto’s van vakanties, eigengemaakte schilderijen of aan de sjaal in favoriete clubkleuren. En niet te vergeten de foto’s met de kleinkinderen. Met welke spullen zou u de opbaarkamer inrichten als een bepaalde dierbare overleden is? Vaak hoeven mensen daar niet lang over na te denken.

De ervaring in de uitvaartbegeleiding heeft ons geleerd dat er meer belangstellenden de opbaarkamer binnenlopen bij een gesloten kist, dan bij een kist die nog open is. Als reden om niet binnen te lopen bij een open kist, wordt vaak gezegd: “Ik bewaar liever het beeld van de persoon toen die nog in leven was”.

Als uitvaartbegeleiders respecteren we ieders persoonlijke wens om een opbaarruimte binnen te lopen of niet. Wel vinden we het belangrijk, dat als de naasten bij een condoleance een open kist willen, dat de overledene er ‘toonbaar’ bij ligt. Dat wil zeggen, duidelijk herkenbaar zoals hij of zij was. Wat ons betreft mogen alleen kleine veranderingen door ziekte of ouderdom zichtbaar zijn. 

Als dat niet het geval is vinden we met respect naar de waardigheid van iemands voorbije leven, dat de kist beter gesloten kan worden. Als de overleden persoon bij leven heeft aangegeven dat hij of zij geen open kist wil bij de condoleance, dan wordt de kist sowieso gesloten.

We hopen natuurlijk dat het nog heel lang duurt, maar als er na uw overlijden een condoleance voor u is, wilt u dan een open of een gesloten kist?