Praten over de dood (deel 1). Hoe ziet een goed afscheid eruit?

Vaassens Weekblad 20 maart 2022

Onlangs is er een nieuwe campagne van SIRE gestart met als thema: ‘De dood. Praat erover. Niet eroverheen.’

‘Een onvolledig afscheid leidt tot extra verdriet en bemoeilijkt de rouw’ en ‘meer dan de helft van de Nederlanders had op een betere manier afscheid willen nemen van iemand die overleden is’, meldt SIRE op basis van onderzoek.

Wat is een volledig of een goed afscheid? Een goed afscheid maakt een begin met het verwerken van het verlies. Bij een goed afscheid zijn alle naasten op een eigen manier betrokken geweest. Je hebt de muzieknummers voor het afscheid verzameld of je hebt bij de laatste verzorging (het ‘afleggen’) een knoopje van de blouse van je dierbare dichtgedaan. Je hebt de kist gedragen of je hebt de verzekeringen uitgezocht. Wat je ook deed, het maakt niet uit. Je steunde jezelf en elkaar, het was soms misschien warrig en er waren misschien gevoelens van onmacht.

Bij een goed afscheid mogen allerlei gevoelens gevoeld worden precies zoals ze zich aandienden. Waren er intense tranen van verdriet om het grote gemis. Werd er gelachen om de grapjes van de overleden opa of was er een grote glimlach om de bijzondere levenswandel van de overledenen tante. Was er boosheid om het onverwachte of veel te vroege overlijden. Was er opluchting aan het einde van een lijdensweg.

Nu al praten over het einde? Wat vond je mooi bij de uitvaarten die je meegemaakt hebt? Wat heeft je geraakt? Heb je bewust kunnen voelen wat de overledene voor je betekend heeft, heb je daar voldoende bij stil kunnen staan in de dagen rondom het overlijden en op de dag van de uitvaart? Is er voldoende over gepraat? Wordt er nu nog voldoende over gepraat? Is het zinvol om nu al te praten over een dood, die nu nog niet of nauwelijks in beeld is? Hoe zou jij je uitvaart willen?

Op de website palliatievezorg.nl staan maar liefst tien goede redenen om over de dood te praten. Ik noem er twee:
1. Het zorgt voor verbinding, het brengt mensen dichter bij elkaar.
2. Het maakt je bewust van je levenssituatie.
Vind je bijvoorbeeld dat je sociale contacten en je vrienden/vriendinnen even belangrijk zijn of belangrijker dan je werk of je materiële bezit?

Wat vind jij belangrijk in je leven? Hoe zou jij willen dat er na je dood over je gesproken wordt?

SIRE is geen overheidsorgaan, maar een onafhankelijke stichting

Voor eventuele reacties kunt u een mail sturen naar info@pelgromuitvaarten.nl of schrijven naar Pelgröm Uitvaarten, Eikenweg 3, 8172 AG Vaassen.