De dood bij de naam noemen

Rondom De Sprengen 27 juni 2023

We mogen tegenwoordig meer praten over de dood. Daar rust steeds minder een taboe op. Er heerste ook een taboe op het praten over kanker en het woord ‘kanker’ in de mond nemen was ook taboe. Daar is veel in veranderd. Zal dat ten aanzien van praten over de dood na verloop van tijd ook gebeuren?

De website kankerdoetveelmetje.nl zegt: ‘Praten over je gevoelens is niet altijd makkelijk. Toch is het belangrijk om je gevoelens en problemen te delen. Voor jezelf en voor de mensen om je heen’. Geldt ditzelfde ook voor praten over de dood?

De website kankerdoetveelmetje.nl vervolgt: ‘Heb je zorgen of problemen? Probeer er over te praten met iemand die je vertrouwt. Bij voorbeeld je partner. Een goede vriend of vriendin. Of een collega op je werk’.

Terwijl ik dit schrijf, denk ik ten aanzien van praten over de dood: “Oei, je zult maar net je partner verloren hebben!” Zo zie je hoe lastig het onderwerp ‘de dood’ is.

Toen ik met m’n columns begon, vond óók ik het té confronterend om de dood bij de naam te noemen. Daarom droegen de columns de titel ‘Bespiegelingen rondom afscheid’. Sinds 2 maanden hebben de columns de nieuwe naam ’Bespiegelingen rondom de dood’. Was het u opgevallen?

‘Afscheid’ is algemener, je neemt niet alleen afscheid van een dierbare die dood is gegaan, afscheid neem je bijvoorbeeld ook van je werk bij baanwisseling of pensionering, van je vorige huis en woonplaats bij een verhuizing of als je op vakantie gaat. Kinderen lijken makkelijker met de dood om te kunnen gaan dan volwassen en zeggen: “opa is dood” of “oma is dood, maar ik vind haar nog steeds heel lief”. Volwassenen zeggen vaker “m’n man is overleden” dan “m’n man is dood”. Het woord ‘dood’ klinkt vaak zo hard. Als we nu eens beginnen het woord ‘dood’ wat zachter uit te spreken? Niet fluisterend, maar op een warme toon.

Er is zon en regen, lente en herfst, zomerwarmte en winterkou, leven en dood. Nogmaals, ik wil niet zeggen dat het makkelijk is rondom de dood. Maar, de dood is er doodgewoon, ook al willen we dat liever niet.